انواع کانتینر و مشخصات آن

کانتینر چیست؟

کانتینر یا بارگنج یک فضای محکم و استاندارد است که برای بارگیری و انتقال کالاهای متنوع به نقاط مختلف دنیا استفاده می‌شود. این وسیله، اسکلت فلزی دارد و در اندازه‌های استاندارد جهانی ساخته می‌شود تا انتقال کالاها را ساده‌تر و سریع‌تر کند. از زمان ظهور اولین کانتینرها در دهه 1950 تا کنون، کاربردهای آن تغییرات بسیاری داشته است.

ویژگی‌های کلیدی کانتینرها:

1. استحکام و امنیت کافی برای حمل کالا
2. سهولت و سرعت در بارگیری و تخلیه
3. طراحی متناسب با نوع کالای حمل شده
4. قابلیت هماهنگی با ظرفیت‌های متنوع کالا

کانتینر یا بارگنج، مجموعه فضایی مستحکم و امن، با اسکلت فلزی در اندازه های استاندارد جهانی می باشد که برای بارگیری اجناس و کالاهای متنوع و انتقال آنها به نقاط دنیا مورد بهره برداری قرار می گیرد. با توجه به تعریف کانتینر به چند خصوصیت اساسی کانتینرها می پردازیم:

• از استحکام کافی و امنیت لازم برخوردار هستند.
• برای بارگیری و تخلیه ایمن، سریع و کارآمد هستند.
• متناسب با جایگاه مورد استفاده طراحی و پیاده سازی شده اند.
• هماهنگی قابل قبولی بین گنجایش کانتینر و کالاهای ارسالی دارند.

از زمان پیدایش اولین کانتینرها در دهه 50 تا به امروز، با توجه نوع محموله به لحاظ وزن، حجم، میزان فساد پذیری، درجه خطر، ماهیت ماده (جامد، مایع و گاز) و همچنین به خاطر پیشرفتهای علم و تکنولوژی، اهداف و کاربردهای آن نیز تغییرات قابل ملاحظه ای داشته و امروزه شاهد مفهوم گسترده تر و کاربردی تری از کانیترها هستیم.

کانتینرها از جنس های متفاوتی ساخته می شوند. برخی از کانتینرها فلزی هستند که معمولا هر 5 سال یکبار به علت خوردگی و زنگ زدگی نیاز به تعمیرات اساسی دارند اما از استحکام کافی برخوردار هستند. کانتینر آلومینومی نوعی دیگر از کانتینر است که برخلاف فلزی، دچار زنگ زدگی نمی شود اما آب شور دریا برای این نوع کانتینر مشکل آفرین است. کانتینرهای چوبی نیز کانتینرهایی هستند که مشکلات کانتینرهای فلزی و آلومینیومی را ندارند اما ساخت و تعمیر آن بسیار هزینه بر است.

در ادامه به تعریف انواع کانتینر و کاربرد کانتینرها در صنعت حمل و نقل خواهیم پرداخت.

لجستیک ایران با افتخار انواع خدمات حمل و نقل بین المللی و خدمات حمل و نقل کانتینری را با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت برای مشتریان خود فراهم نموده است.

انواع کانتینر

1. کانتینرهای معمولی (Dry storage): رایج‌ترین نوع کانتینر که برای حمل کالاهای استاندارد استفاده می‌شود.
2. کانتینر High Cube و Heavy Duty: برای حمل بارهای سنگین یا حجیم به کار می‌روند.
3. کانتینر فلت رک (Flat Rack): بدون سقف و دیواره‌های جانبی، مناسب برای حمل کالاهای بزرگ و ماشین‌آلات سنگین.
4. کانتینر اپن تاپ (Open Top): بدون سقف برای بارگیری آسان کالاهای حجیم.
5. کانتینر دو درب (Double Doors): با دسترسی از دو سمت، مناسب برای بارگیری مصالح ساختمانی.
6. کانتینر بغل باز (Open Side): برای بارگیری و تخلیه آسان از بغل.
7. کانتینر یخچالی (Refrigerated): مناسب برای حمل کالاهای فاسدشدنی.
8. کانتینر مخزنی (Tank Containers): برای حمل مایعات و مواد شیمیایی.

کانتینرها انوع مختلفی دارد، انتخاب کانتینر مناسب اهمیت بالایی دارد زیرا انتخاب صحیح کانتینر ، هزینه ها را کاهش داده و محموله را ایمن نگه می دارد. پر کاربرترین کانتینرها شامل موارد زیر هستند که به اختصار معرفی خواهند شد.

کانتینرهای معمولی یا ذخیره سازی خشک

کانتینرهای معمولی (General-purpose container) یا ذخیره سازی خشک (Dry storage container)، رایج ترین کانتینر مورد استفاده در صنعت حمل و نقل هستند و به همین دلیل برای بارگیری انواع محموله های معمولی و اساندارد استفاده می شوند. کانتینرهای معمولی شامل کانتینرهای 20 فوت و کانتینرهای 40 فوت می شوند که بیشترین کاربرد را دارند. کانتینرهای 10 فوت و 45 فوت هم وجود دارد کهکاربرد کمتری دارند و به همین علت کمیاب هستند. این کانتینرها قابلیت کنترل دما را ندارند، بنابراین برای جابجایی مواد غذایی یا مواد شیمیایی که نیاز به یخچال و یا شرایط دمایی خاص دارند مناسب نیستند. 

سه نوع رایج از کانتینرها که در دسته کانتینرهای معمولی قرار می گیرند، کانتینر 20 فوت Heavy duty، کانتینر 20 فوت high cube و 40 فوت High cube است که تفاوت آن ها با کانتینرهای 20 فوت و 40 فوت معمولی به شرح زیر است:

•   High cube: کانتینرهای High cube تقریبا ساختار و طول و عرضی مشابه کانتینر استاندارد دارند و تنها تفاوت آن با کانتینر 20 فوت معمولی و کانتینر 40 فوت معمولی، در ارتفاع است. به عبارتی کانتینرهای High cube میزان حجم بیشتری را نسبت به کانتینرهای معمولی بارگیری می کنند و تفاوت زیادی در وزن قابل بارگیری ندارند. 

•   Heavy duty: کانتینرهای Heavy duty تقریبا ابعاد و حجم قابل بارگیری مشابه کانتینر استاندارد دارند و تنها تفاوت آن با کانتینر 20 فوت معمولی در میزان وزنی است که می توانند بارگیری کنند. 

برای درک بهتر این موضوع می توانید جدول زیر که وزن، ابعاد و سایر اطلاعات مهم در خصوص کانتینرهای 20 فوت و 40 در آن بیان شده است را مطالعه کنید.

ذکر این نکته ضروری است که حداکثر وزن بارگیری کانتینرها با توجه به سیاستهای خطوط کشتیرانی مختلف متفاوت است.

نکته: 

هنگام استفاده از کانتینرها دانستن وزن کانتینر یا tare weight از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا جمع وزن خود کانتینر و وزن ناخالص محموله، حداکثر وزنی است که کانتینر بارگیری شده میتواند داشته باشد و معمولا به عنوان Max Gross در نظر گرفته می شود.

کانتینر فلت رک

یک کانتینر فلت رک یا Flat rack سقف و بغل ندارد و فقط دو دیواره انتهایی دارد. دیوارهای انتهایی به اندازه کافی پایدار هستند تا امکان ایمن سازی محموله را فراهم کنند، بنابراین برای حمل و نقل کالاهایی با اندازه بزرگ مانند ماشین آلات سنگین، وسایل نقلیه و مصالح ساختمانی ایده آل هستند. 

این کانتینرها برای استحکام و دوام از فولاد ساخته شده اند و در ابعاد 20 یا 40 فوت مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از این کانتینرها قابلیت جمع شدن دارند. به عبارتی میتوان کناره‌های آن را جمع کرد تا یک سطح صاف برای حمل و نقل کالاهای مختلف ایجاد شود.

کانتینر سقف باز یا اپن تاپ

کانتینر سقف باز یا اپن تاپ یا Open top container اساساً از نوع ذخیره سازی خشک اما بدون سقف است که قابلیت بارگیری آسان را فراهم می کند. یک سقف پلاستیکی یا چادری برای این کانتینرها وجود دارد که می‌توان آن را با طناب بر روی کانتینر محکم کرد که از محموله ها در برابر باران محافظت ‌کند.

کانتینر سقف باز برای محموله هایی مناسب است که دارای ارتفاع زیاد بوده و امکان بارگیری از درب را ندارند. بعد از بارگیری اگر ارتفاع محموله از سقف کانتینر بیرون زده شود یا خیر، محمولات به دو نوع In Gage و Out of Gage تقسیم می شوند و معمولا کرایه حمل محمولات Out of gage براساس میزان ارتفاعی که از سقف کانتینر بیرون زده میشود متفاوت است. لذا در زمان استعلام نرخ حمل، می بایست ابعاد محموله به طور دقیق به شرکت های حمل و نقل اعلام گردد. کانتینر های اپن تاپ بهترین انتخاب برای بارگیری محموله هایی همچون ماشین آلات بلند یا کالاهای سنگین یا حجیم است که جابجایی و بارگیری آنها فقط با جرثقیل و از طریق سقف کانتینر قابل انجام است.

کانتینر تونلی یا کانتینر دو درب

کانتینر تونلی یا کانتینر دو درب یا Double doors container کانتینر هایی در اندازه های استاندارد 20 فوت و 40 فوت با درهایی در دو طرف کانتینر هستند. کانتینرهای دو درب، فضای وسیع تری را برای بارگیری و تخلیه مواد فراهم می کنند و بیشتر برای ذخیره سازی و حمل کالاهایی نظیر مصالح ساختمانی همچون فولاد، آهن و ... به کار می روند. 

کانتینر بغل باز

کانتینر های بغل باز یا Open side container بسیار شبیه به کانتینرهای معمولی هستند، با این تفاوت که درها می توانند به طور کامل در کنار هم باز شوند. این ویژگی کانتینر، دسترسی گسترده تری را فراهم می کند که بارگیری و تخلیه مواد را آسان می سازد. کانتینر Open side معمولاً در ابعاد 20فوت و 40 فوت در دسترس هستند و فضای کافی را برای اقلام بسیار بزرگی که نمی توانند از طریق درهای معمولی وارد شوند، فراهم می کنند.

کانتینر نیم قد

کانتینرهای نیم قد یا نیمه بلند یا Half height containers بیشتر از فولاد ساخته شده اند و ارتفاع آنها نصف کانتینر با اندازه کامل است. این کانتینرها برای حمل و نقل محموله های فله سنگین و متراکم همچون زغال سنگ، سنگ و ... که نیاز به بارگیری و تخلیه آسان دارند به کار می رود. 

کانتینر یخچالی

کانتینر یخچالی یا Refrigerated ISO containers یا Reefer container، کانتینری است که برای حمل و نقل محموله‌های حساس به دما مورد استفاده قرار می گیرد. این کانتینرها به نقاط برق در یک سایت مستقر در زمین، مانند یک کشتی کانتینری یا اسکله متکی هستند. هنگامی که از طریق جاده بر روی یک تریلر یا واگن راه آهن حمل می شوند، تغذیه آن ها توسط ژنراتورهای دیزلی متصل به کانتینر انجام می شود. کانتینرهای یخچالی قادر به کنترل دمای 65- تا 40 درجه سانتیگراد هستند. آنها منحصراً برای حمل مواد فاسد شدنی مانند میوه ها و سبزیجات در فواصل طولانی استفاده می شوند.

کانتینر مخزنی: ایزوتانک و فلکسی تانک

کانتینر مخزنی یا Tank containers کانتینری است که برای حمل مایعات مانند نفت، روغن و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد.

دو نوع کانتینر دیگر وجود دارد به نام ایزوتانک و فلکسی تانک که برای حمل مایعات و گازها و محصولات فله مناسب است. برای آشنایی بیشتر با آن ها می توانید بر روی لینک کلیک کنید.

کانتینرهای سفارشی یا کانتینرهای خاص

کانتینرهای سفارشی یا کانتینرهای خاص Special purpose containers را می توان تقریباً در هر شکل یا ابعادی ساخت و از آنها برای حمل اقلامی که نیاز به ساخت کانتینر سفارشی دارند استفاده کرد. اکثر شرکت های حمل و نقل تا حد امکان از استفاده از این کانتینرها خودداری می کنند زیرا ساخت و حمل و نقل آنها هزینه بر است. با این وجود، برای بارهای خاص، بسیار کاربردی و ضروری است.

انواع کانتینر از لحاظ مالکیت

کانتینرها از لحاظ مالکیت به دو دسته تقسیم می شوند:

COC (Carrier Owned Container): همانطور که از نام این کانتینرها پیداست، صاحبان آن خطوط کشتیرانی هستند. از این رو پس از ارسال کالا به مقصد باید براساس free time (میزان زمانیست که کانتینر می تواند بدون پرداخت هزینه چه در مبدا حمل و چه بعد از رسیدن به مقصد، در اختیار فرستنده و یا گیرنده محموله باشد) توافق شده با خط کشتیرانی که معمولا به صورت استاندارد 10 روز در نظر گرفته می شود، به خط کشتیرانی برگشت داده شوند. در صورت عدم بازگشت در زمان مقرر می بایست براساس تعرفه خط کشتیرانی هزینه "حق توقف کانتینر" محاسبه و به او پرداخت شود. در صورت وارد شدن آسیب به کانتینر نیز باید مبلغی به عنوان خسارت به خطوط کشتیرانی پرداخت شود.   

SOC (Shipper Owned Container): این کانتینرها تحت مالکیت یک فرستنده کالا (فرد) و یا تجارتی هستند که نیاز به جابجایی کالا در فواصل طولانی دارند و می توانند بصورت بخشی از محموله به خریدار فروخته شوند. در واقع زمانی که شخص منتفع شونده از محموله، حمل و نقل کانتینر خود را سازماندهی می کند (چه فرستنده کلا، چه فورواردر و چه NVOCC) آن کانتینر SOC در نظر گرفته می شود و نیاز دارد که از ظرفیت وسیله حمل (کشتی) یک مجری حمل (صاحب کشتی) استفاده نمایند که اصطلاحا به آن خرید SLOT از خط کشتیرانی می گویند.  از آنجایی که این کانتینرها به عنوان بخشی از محموله نهایی به شمار می آیند باید در اظهارنامه های گمرکی نیز ذکر شوند. بدیهیست که این کانتینرها مشمول هزینه حق توقف نمی شوند. 

جمع بندی مبحث کانتینرها:

پرداختن به بحث کانتینرها با توجه اهمیت آن در بحث حمل و نقل بین المللی به ویژه حمل و نقل دریایی از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. لذا در این مقاله تلاش کردیم تا ضمن پرداختن به معنی و مفهوم کانتینر، انواع کانتینرها و کاربرد آنها نکات مهم و کاربردی در مورد کانتینر را بیان کنیم.

تجار و متقاضیان حمل و نقل بین المللی، با در نظر گرفتن موارد بالا می توانند بهترین شرکت حمل را انتخاب نمایند. لجستیک ایران با افتخار پاسخگوی نیازهای متقاضیان حمل و نقل بین المللی می باشد. همین حالا جهت دریافت خدمات با ما تماس بگیرید.